Кӑрлачӑн 8-мӗшӗнче чӑваш халӑхӗн чаплӑ ӑсчахӗ, словарьсене хатӗрлекен ӑста, филологи ӑслӑлӑхӗсен тухтaрӗ Скворцов Михаил Иванович профессор 75 ҫул тултарчӗ. М. И. Скворцов Канаш районне кӗрекен Иккӗмӗш Хурамал ялӗнче 1933 ҫулта ҫуралнӑ. 1967-77 ҫулсенче вӑл Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче, 1977 ҫултанпа Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӑй хунӑ. Хальхи вӑхӑтра Чӑваш Республикин Вӗрент? институтӗнче ӗҫлет. 1960-64 ҫулсенче вӑл Наукӑпа тӗпчев институтӗнче (халӗ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ) чӗлхе пайӗнче вӑй хунӑ. Ҫав вӑхӑтрах Каир университетӗнче стажировкӑра пулнӑ, араб чӗлхине тӗплӗн вӗреннӗ. Михаил Иванович ҫак ҫулсем хушшинче нумай-нумай словарь хатӗрленӗ (хӑех редактор та):
* Чӑвашла-вырсла словарь (1989, 240 с.
Раштавӑн 22-мӗшӗнче Шӑхасанти физкультурӑпа спорт комплексӗнче арҫын ушкӑнӗсен хушшинче Канаш районӗн волейбол кубокӗ иртрӗ. Унта Тӑвай районӗн ушкӑнӗ те хутшӑнчӗ. Хӑйсен ушкӑнӗнче иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ хыҫҫӑн ҫурма финалта вӑл тепӗр ушкӑнта пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ Вӑрнар районӗн ушкӑнӗпе выляма тӳр килчӗ. Чи малтан вӑйӑ Тӑвайсене майлӑ пычӗ — 1-мӗш партинче ҫӗнтерчӗҫ, анчах та вӗҫӗнче Вӑрнар районӗн ушкӑнӗ лайӑхрах выляма пуҫланӑ пирки Тӑвайсем выляса ячӗҫ.
3-мӗш вырӑншӑн Комсомольски районӗн ушкӑнӗпе ӑмӑртма тиврӗ. Йывӑр кӗрешӳре ҫӗнтерсе ҫак волейбол кубокӗнче 3-мӗш вырӑн йышӑнчӗҫ.
1-мӗш вырӑн Вӑрнарсене, 2-мӗш вырӑн Шупашкар районӗн ушкӑнне лекрӗ.
Иртнӗ шӑматкун, раштавӑн 15-мӗшӗнче Ухман вӑтам шкулӗнче савӑнӑҫлӑ уяв иртрӗ — шкула уҫнӑранпа 125 ҫул ҫитнӗ-ҫке!
Мероприяти шкул спортзалӗнче иртрӗ. Халӗ шкул директорӗ вырӑнӗнче Борисова Маргарита Андреевна ӗҫлет. Вӑл пухӑннӑ хӑнасене шкул историне каласа пачӗ. Шкула 1872 ҫулта уҫнӑ, вӑл Алексей салтак ҫуртӗнче вырнаҫнӑ пулнӑ. Ачасен пӗрремӗш вӗрентекенӗ Ҫӳрпӳ гимназийенчен вӗренсе тухнӑ Агрепина Андреевна Андреева пулнӑ. Малтанхи ҫулта шкулта 24 ача вӗреннӗ пулнӑ (вӗсенчен 4 — хӗрача). 1899 ҫулта ялта чиркӳ туса лартсан чиркӳ прихучӗн шкулне уҫнӑ. Ачасене кунта вырӑнти тиек вӗрентнӗ пирки вӗренес текенсем сахал пулнӑ — шкула хупма тивнӗ. 1905-1907 ҫулсенче икӗ шкула пӗрлештернӗ. 1934 ҫулта шкулта 7 ҫул вӗрентме пуҫланӑ, 1961 ҫултанпа вара вӑтам шкул шайне хӑпартнӑ.
Маргарита Андреевна ҫавӑн пекех шкулӑн юлашки ҫулсенчи ҫитӗнӗвӗсем пирки, вӗренсе тухнӑ паллӑ ҫынсем пирки те каласа пачӗ. Канаш районӗн ӗҫӗсене ертсе пыракан Григорий Петрович Петров та тухса ӑшӑ сӑмахсем каларӗ, шкула интереслӗ кӗнекесем парнелерӗ.
Мероприяти шкул ачисемпе вӗрентевҫӗсем тата шкултан вӗренсе тухнӑскерсем хатӗрленӗ концертпа вӗҫленчӗ.
Ҫеҫпӗлти тӗслӗх вулавӑшӗнче Ҫеҫпӗл вулавӗсен эрни пырать. Ӑна библиотека заведующийӗ Г.Шадрова тата чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Е.Сергеева хатӗрленӗ. Ҫак кунсенче ялти шкулта 10 класра вӗренекенсем «Асран кайми Ҫеҫпӗл» ятпа йӗркеленӗ кӗнекесен куравне хутшӑнчӗҫ.
Галина Ивановна ачасене «Пирӗн Ҫеҫпӗл», «Чӗнет пире вӗри чӗре», «Ҫеҫпӗлсем хӑнасене яланах тарават» фотоальбомсемпе тата «Подснежник Чувашии», «Родина Михаила Сеспеля» буклетсемпе паллаштарчӗ. Чи интересли вӗсемшӗн «Сеспелиана» электроникӑллӑ ҫул кӗнеки пулчӗ.
Анаткас Уҫырма ял тӑрӑхӗн хыпарҫи пӗлтернӗ тӑрӑх ку ялти «Штанар» ҫырминче ҫӗнӗ пӗве йӗркеленӗ. Пӗви Анаткас Уҫырман Уйкас (Полевая) урамӗнче вырнаҫнӑ иккен. Пӗвене кӗске вӑхӑтра Кириллов Сергей тракторҫӑ туса лартнӑ. Пӗви хальхи вӑхӑтра шывпа тулать.
Канаш хулинче тӑваттӑмӗш ҫул ӗнтӗ «Ман Канашӑ» (Мой город Канаш) хаҫат ҫӑмӑл атлетика енӗпе ӑмӑртусем ирттерет. Ҫулран ҫул хутшӑнакансен йышӗ ӳссе пырать. Ӑмӑртӑва Канаш хулинчи ӑмӑртуҫӑсем кӑна мар, республикӑн ытт районтисем те хутшӑнаҫҫӗ. Кӑҫал ку ӑмӑрту авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗнче иртрӗ. Ӑмӑртӑва яланхи пек хула стадионӗнче мар, хулан тӗп лапамӗнче ирттерчӗҫ.
Ӑмӑртӑва ытларах енӗпе шкул ачисем хутшӑнаҫҫӗ. Ҫавна май пӗлтӗр ятарлӑ куҫакан кубок та хатӗрленӗ. Ман хула кубокшӑн шкул ачисем тупӑшаҫҫӗ. Пӗрремӗш хутӗнче ку кубока Канашри 6-мӗш вӑтам шкул ачисем ҫӗнсе илнӗччӗ. Кубок кӑҫал та вӗсен аллинчен тармарӗ — вӗсенчех юлчӗ.
Ӑмӑрту хитре, интереслӗ те савӑнӑҫлӑ иртрӗ. Тепӗр ҫул хутшӑнакансен шучӗ ӳсессе шанас килет.
2006 ҫулта Чӑваш Енре 854,5 тӑваткал метр пурӑнмалли ҫурт-йӗр, 2005 ҫулхинчен 16,6% ытларах хута кӗртнӗ. Вӗсенчен 63,7% хӑпартма халӑх хӑйӗн укҫипе, е банк кредичӗпе усӑ курнӑ. Федераллӑ бюджетран уйӑрнӑ укҫапа пӗтӗм калӑпӑшӗнчен 0,3%, республикӑн тата вырӑнти бюджетпа — 0,8%, ипотека урлӑ — 1,9% хута кӗртнӗ.
Ялсенче пурӗ 426,7 пин тӑваткал метр /50% патнелле/ лаптӑк ҫурт хӑпартнӑ.
Ҫавӑн пекех ҫакна палартмалла: 2006 ҫулта 165,59 ҫухрӑм (вӗсенчен 145,98 ҫухрӑм ялсенче) газ пӑрӑхӗсене хута кӗртнӗ. Куславккара 366 вырӑнлӑ шкул, Улатӑрпа Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче ишмелли байсейнлӑ физкультурӑпа сывлӑх комплексне, Муркаш районӗнчи Вомпӑкасси ялӗнче 50 вырӑнлӑ клуб хута янӑ. Шупашкарта 8,4 ҫухрӑмлӑ ҫӗнӗ троллейбус линине тунӑ.
Чӑваш Енре Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 107 ҫул ҫитнине паллӑртаҫҫӗ.
Чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Ҫеҫпӗл ялӗнче «Ҫеҫпӗл сасси» ятлӑ регионсем хушшинчи фестиваль иртрӗ. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх уяв 1999 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче уҫӑлнӑ «Ҫеҫпӗл Мишшин тӑван ҫӗрӗ» мемориаллӑ комплексра иртнӗ. Комплексра кашни ҫул регионсем хушшинчи фестиваль, тата «Ҫеҫпӗл кӑвайчӗ» ятлӑ ҫамрӑк сӑвӑҫсен конкурсӗ иртет. Ку ҫулта фестивале Патӑрьел, Вӑрнар, Комсомольски, Красноармейски, Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Шӑмӑршӑ, Елчӗк тата Тӑвай районӗсенчи ушкӑнсем хутшӑннӑ. Уява ҫавӑн пекех Тутарстан Республикӑри Теччӗ хулинчи хӑнасем те ҫитнӗ.
-2.7 °C